12.11.2024r w siedzibie Nadleśnictwa Bielsko zakończyła się seria spotkań w sprawie ustanowienia lasów o wiodącej funkcji społecznej wokół Bielska – Białej. Zgodnie z poleceniem Pani Ministry Pauliny Hennig-Kloski strony społeczna, samorządowa i leśna wspólnie wypracowały zarówno skład dyskutującej grupy jak i regulamin procedowania. W zasadniczej części rozmów skupiono się na dwóch zagadnieniach: identyfikacji i wskazaniu obszaru lasów o dominującej funkcji społecznej oraz zaproponowaniu sposobu zagospodarowania powyższych lasów. Zasadniczym terenem rozpatrywanym pod kątem lasów o dominującej funkcji społecznej wokół Bielska – Białej był obszar leśnictw Lipnik, Straconka, Bystra, Kamienica, Wielka Łąka i Jaworze o łącznej powierzchni 5475 ha a zatem ponad połowa wszystkich lasów w zarządzie Nadleśnictwa Bielsko. Do identyfikacji lasów o dominującej funkcji społecznej przystąpiono na podstawie kryteriów opracowanych na wiosennej Ogólnopolskiej Naradzie o Lasach.

Propozycją wyjściową strony społecznej było objęcie całości rozważanego obszaru lasami o dominującej funkcji społecznej. Propozycje uczestniczących w procesie samorządów Kóz, Bielska-Białej, Jaworza i Wilkowic początkowo nie były jednoznaczne, natomiast ostatecznie samorządy w całości przychyliły się w tym zakresie do stanowiska strony społecznej. Ze strony leśnej padła propozycja, aby za lasy o dominującej funkcji społecznej uznać lasy o łącznej powierzchni 2562 ha, co stanowi 47 % rozpatrywanego obszaru. Zdaniem strony leśnej stosowanie kryterium odległości od miasta Bielska – Białej, czy też jego zasięgu terytorialnego nie wypełnia wszystkich warunków uznania dominującej funkcji społecznej lasów. W swej propozycji Nadleśnictwo oparło się na rozpoznaniu terenowym szczególnie intensywnego użytkowania rekreacyjnego zarządzanych lasów z uwzględnieniem istniejącej infrastruktury turystycznej. Jednocześnie jako leśnicy podkreślaliśmy, iż wszystkie zarządzane przez nas lasy pełnią i będą pełniły funkcje społeczne, niezależnie czy zostanie ona uznana za dominującą na danym obszarze.

Kolejnym obszarem rozmów były się zasady zagospodarowania lasów o dominującej funkcji społecznej. Tu strona społeczna wyraziła pogląd, iż niemal całość tych lasów powinna zostać wyłączona z jakiegokolwiek gospodarowania, za wyjątkiem cięć sanitarnych wymaganych z punktu widzenia bezpieczeństwa osób i mienia. Ostatecznie strona społeczna przedstawiła propozycję aby wyłączone z gospodarowania pozostało 4934 ha (tj. 90 %) lasów uznanych za te o dominującej funkcji społecznej. W pozostałych 541 ha zaproponowano dokonanie modyfikacji i ograniczeń gospodarki leśnej lecz bez ich jasnej identyfikacji i opisu. Nadleśnictwo zaproponowało nieco bardziej zróżnicowane podejście. Całkowicie wyłączone z użytkowania miałoby być ok. 315 ha lasu (nie obejmuje to obszarów uprzednio wyłączonych, jak np. powierzchni referencyjnych), który został zidentyfikowany jako najcenniejszy przyrodniczo i pokrywał się z proponowanymi do utworzenia rezerwatami przyrody, a także obejmował obszary źródliskowe Białki oraz sąsiedztwo zbiornika Wapienica. Kolejną propozycją Nadleśnictwa był obszar objęty ograniczeniem użytkowania polegającym na zaniechaniu cięć rębnych i dopuszczeniu pozyskania sanitarnego oraz cięć pielęgnacyjnych. Obejmowałby on przede wszystkim lasy w bezpośrednim sąsiedztwie zwartej zabudowy oraz wzdłuż szlaków turystycznych. Na pozostałym obszarze proponowanym jako lasy o dominującej funkcji społecznej, ze względu na intensywnie użytkowane turystycznie i rekreacyjnie, zaplanowano modyfikacje polegające na zmniejszeniu intensywności cięć odnowieniowych o 50% oraz powiązanym z tym wydłużeniem okresu odnowienia, a także trzykrotnym zwiększeniu powierzchni kęp starodrzewia pozostających do naturalnego rozpadu, zapewniających zwiększanie ilości martwego drewna a także  udziału późnych stadiów rozwojowych lasów co ma wpływ na stworzenie warunków sprzyjających ochronie gatunków związanych ze starodrzewiem.

Powierzchnie zaproponowane do gospodarowania z ograniczeniami to 1052 ha co stanowi 41 % proponowanej powierzchni, zaś do modyfikacji 1285 ha co stanowi 50 % proponowanych przez Nadleśnictwo lasów o dominującej funkcji społecznej. Takie podejście miało na celu uwzględnienie przepisów ustawy o lasach, które znalazły potwierdzenie we wnioskach uzgodnionych w trakcie Ogólnopolskiej Narady o Lasach, których przesłaniem jest fakt, iż lasy mają pełnić jednocześnie wszystkie funkcje i nawet w przypadku, kiedy jedna z funkcji dominuje, nie oznacza to, iż inne funkcje mogą zostać zaniechane.

Powyższe ustalenia zostaną teraz zebrane w jeden wspólny dokument i przesłane do Ministerstwa Klimatu i Środowiska, które po zapoznaniu się z przebiegiem procesu i podjętymi wnioskami ostatecznie zadecyduje o kształcie lasów o dominującej funkcji społecznej wokół Bielska – Białej. Nadleśnictwo z satysfakcją i zadowoleniem przyjęło wyniki przeprowadzonego procesu. Rozmowy odbywały się w rzeczowej i przyjaznej atmosferze, a strony mogły poznać nie tylko swoje stanowiska, ale również obawy i przyczyny swoich stanowisk. Nadleśnictwo wyraża nadzieję, iż proces ten zaowocuje również lepszym zrozumieniem działalności Nadleśnictwa, a w przyszłości pozwoli na szybsze osiąganie porozumienia podczas prac planistycznych na etapie tworzenia Planu Urządzania Lasu.